Uspostavljanje kosovske nacionalne mreže za praćenje kvaliteta vazduha
2020
Tokom 2020. godine, Hidrometeorološki zavod Kosova – KHMI dobio je podršku Milenijumske fondacije Kosovo – MFK (koju finansira Korporacija milenijumskih izazova – MCC) za dalji razvoj komunikacione mreže koja podatke o kvalitetu vazduha u realnom vremenu šalje putem ovog online portala.
2019
U novembru 2019. godine, MFK je podržao KHMI da premesti tri stanice za praćenje kvaliteta vazduha (AQMS) u Gnjilanu, Prizrenu i Drenici, dok je popravio metalnu ogradu u stanici za praćenje u Mitrovici.
Od novembra 2019. nova oprema za kvalitet vazduha instalirana je u 7 AQMS-a, dok je trinaest neprekidnih izvora napajanja (UPS), trinaest meteoroloških senzora i zapisivača podataka, usmerivači i sigurnosne kamere sa SIM karticama instaliranim da omoguće bežični prenos podataka, ugrađeni u 12 fiksnih i 1 mobilnu AQMS. Na KHMI je instaliran desktop računar visokih performansi koji nadgleda podatke i slike sa svih stanica.
Kao rezultat gore navedene intervencije, od decembra 2019. podaci sa svih 13 AQMS-a prenošeni su bežično i kontinuirano na ASHI servere, koji su dostupni osoblju KHMI-a zajedno sa slikama sa sigurnosnih kamera koje se mogu daljinski pregledati.
Nakon instalacije opreme, osoblje KHMI-a obučeno je o standardnim radnim procedurama za analizatore (CO, NOx, O3, PM, SO2) i pokazalo je stručnost u upotrebi, održavanju, kalibraciji i rukovanju novoinstaliranom opremom.
2018
Tokom 2018. godine, Kancelarija za vezu Evropske komisije u Prištini podržala je KHMI investirajući u komunikacionu mrežu AQMS za prikupljanje i obradu podataka iz 8 (od 12) AQMS-a sa podacima povezanim sa aplikacijom za pametni telefon (Android i iOS) kako bi omogućila javnosti da pristupiti podacima o kvalitetu vazduha na Kosovu. Nakon ove investicije, JICA i Ministarstvo zaštite životne sredine ugovorili su lokalnu kompaniju za održavanje i servisiranje 12 AQMS, od čega 5 uz podršku JICA i 7 od Ministarstva zaštite životne sredine.
2017
KHMI je ugovorio operatera za održavanje i servisiranje AQMS mreže od 12 stanica.
2016
Koristeći sopstvena sredstva, KHMI je opsluživao nadzorne stanice u Drenici, Mitrovici, Dardištu, Elez Hanu i mobilnu stanicu, dok je takođe sprovedena dijagnoza operativnih problema u nadzornim stanicama u Obiliću i Prištini. U ovoj godini ponovo je razvijena i redizajnirana mreža za praćenje kvaliteta vazduha.
2014
Koristeći sopstvena sredstva, KHMI je servisirao nadzorne stanice u Drenici, Prištini-Rilindji, Mitrovici i Peći, dok je vršena dijagnoza operativnih problema u stanicama za praćenje u Obiliću i Prištini.
2012
Svetska banka je u saradnji sa Ministarstvom za ekonomski razvoj (MED) kupila 3 AQMS-a koja se nalaze na području Obilića. Iste godine KHMI je stekao potpuno upravljanje nad ove tri stanice, od prelaznog međunarodnog upravljanja.
Uz podršku Kancelarije za vezu Evropske komisije u Prištini, izvršen je puni rad i održavanje 5 AQMS-a u Gnjilanu, Elez Hanu, Brezovici, Prizrenu i Peći.
2011
KHMI je dobio tehničku podršku Kancelarije za vezu Evropske komisije u Prištini u izgradnji tehničkih kapaciteta za osoblje KHMI-a u vezi sa praćenjem kvaliteta vazduha. Zahvaljujući ovoj podršci, KHMI je nastavio interni razvoj u sledećem području:
- Pet sistema upravljanja kvalitetom uspostavljeno u Gnjilanu, Elez Hanu, Brezovici, Prizrenu i Peći. Stanice su bile opremljene analizatorima za nadzor SO2, NOx (NO2), CO, O3 i PM10 i PM2.5, kao i senzorima za praćenje meteoroloških parametara.
- Osnivanje laboratorija za hemijsku analizu vazduha, opremanje laboratorijskim instrumentima za određivanje teških metala, anjona i organskih jedinjenja u vazduhu.
- Uspostavljanje laboratorijske sposobnosti za kalibraciju analizatora vazduha.
- Kupovina terenskog vozila za izvođenje terenskih radova.
Iste godine, uz ulaganja iz vladinog budžeta, postavljene su 3 dodatne stanice za praćenje, za praćenje SO2, NOx (NO2), CO, O3 i PM10 i PM2.5 u Prištini-Rilindja, Drenici i Mitrovici.
2010
Započet je dizajn nacionalne mreže za praćenje kvaliteta vazduha. Tokom ove godine, Odeljenje za zaštitu životne sredine u okviru MŽSPP-a i KHMI, uz pomoć kancelarije Evropske komisije u Prištini, sproveli su preliminarnu studiju za određivanje mesta praćenja.
Broj stanica za praćenje kvaliteta vazduha na Kosovu utvrđen je na osnovu podataka prikupljenih studijom i prema kriterijumima utvrđenim u Direktivi 2008/50 / EZ, prema kojoj je odlučeno da nacionalna mreža za praćenje kvaliteta vazduha na Kosovu treba da ima 9 fiksnih stanica za nadzor.
Do kraja 2010. godine, ulaganjem iz budžeta Ministarstva životne sredine i prostornog planiranja, puštena je u rad mobilna stanica za praćenje kvaliteta vazduha. Pored toga, AQMS u Prištini-Rilindji pušten je u rad kao rezultat donacije slovenačke vlade. Ova stanica je bila opremljena za nadgledanje PM10 i PM2.5.
2009
Prva stanica za nadzor kvaliteta vazduha koja se nalazi u Prištini-KHMI započela je sa radom nakon ulaganja iz budžeta Ministarstva životne sredine i prostornog planiranja.
